KATARAKT
Gözün iris denilen renkli kısmının arkasında göz merceği yani lens bulunur.
Lens, cisimlerden gelen ışınların retinanın maküla denen hassas noktasında odaklanmasını sağlayan cam gibi saydam bir mercektir.
Lensin zamanla saydamlığını kaybetip, görüntüleri perdeleyecek hale gelmesine katarakt denir.
Saydam lens göz bebeğinden (pupilla) görülen katarktlı lens
Katarakt saydam lens
Kataraktın nedenleri:
• Katarakt en sık 60’lı yaşlardan sonra, doku yaşlanmasına bağlı olarak oluşur.
• Şeker hastalığı, sıcak ortamlarda çalışma, travma, uzun süreli kortizon kullanımı gibi durumlarda daha erken yaşlarda görülebilir.
• Bazen doğumsal veya erken çocukluk döneminde de oluşabilir. Genetik veya annenin gebeliğinde geçirdiği bazı enfeksiyonlar ile kullandığı bazı ilaçlara bağlı olarak da konjenital (doğumsal) katarakt gelişebilir.
Katarktlı hastalar, perdeli – sisili görme, bir şellalenin arkasından bakıyormuş gibi görme, tek gözle çift görme, ışıkta kamaşma, gece ışıkların dağılması, görmenin tümüyle kapanması gibi şikayetlerden yakınırlar.
Kataraktın tedavisi:
katarktın tek tedavisi ameliyattır. Bulanmış olan göz içi merceği fakoemülsifikasyon işlemi ile sıvılaştırılarak temizlenir.
Doğal merceğin ortalama +22 numara kadar kırıcı optik özelliği mevcutur. Cisimler ancak bu optik kırıcılık sayesinde makülada odaklanır. Kataraktlı lens temizlendikten sonra göz içine, bu kırıcılığı sağlayacak yapay ve şeffaf göz içi lensi yerleştirilir. Yapay mercek yerleştirilmezse hasta görüntüyü odaklayamaz ve bulanıkgörür.
Katarakt ameliyatları; mikroskop altında yapılan ve yüksek teknoloji gerektiren ameliyatlardır.
Yapay göz içi mercekleri tek odaklı (uzak veya yakın) olabildiği gibi uzak ve yakın için çok odaklı da olabilir. Ancak kataraktla birlikte retina hastalıkları da mevcut olan hastalarda tek odaklı lensler tercih edilmelidir. Zira çok odaklı lenslerin kontrast duyarlılığı düşüktür. Ayrıca retinanın net görünmesini ve tedavisini zorlaştırır.
Sarı nokta hastalığı veya maküla hasarı olan hastalarda katarakt ameliyatı sırasında göz içine minyatür teleskopik lensler yerleştirilerek görme arttırılabilir.
Katarakt ameliyatı, çoğunlukla lokal anestezi altında yapılan , ağrısız ve hasta konforunun yüksek olduğu bir ameliyattır. Hasta ameliyattan sonraki birkaç gün içinde, bazı önlemleri ve verilen ilaçları almak kaydıyla, normal yaşantısına dönebilir. Nadir de olsa, katarakt ameliyatının bazı komplikasyonları da vardır.
Retina hastalıklarının tedavisi için yapılan vitrektomi ameliyatı ile birlikt, aynı seansta katarakt ameliyatları da uygulanabilir. Bu tip ameliyatta ameliyatlarda işlem uzun süreceğinden genel anestezi tercih edilir.